आधुनिक माहिती संप्रेषण व तंत्रज्ञानातील विकासामुळे मानवी जीवनातील सामाजिक व वैयक्तिक दोन्ही क्षेत्रात महत्वाचे बदल होत आहेत. सामान्य जीवन गुंतागुंतीचे बनत आहे. बदलत्या परिस्थितीत व्यक्तीच्या जीवनाला योग्य दिशा देण्यासाठी मार्गदर्शन महत्वाचे ठरते. शिक्षण क्षेत्रात देखील खूप बदल होत आहेत. नवनवीन अभ्यासक्रम, व्यवसाय, विशेषीकरण यामुळे विद्यार्थ्यांना आपल्या समस्यांचे निराकरण करण्यात अडचणी येतात. यासाठी नवीन माध्यमांचा शोध घेण्यासाठी मार्गदर्शन उपयुक्त ठरते. विद्यार्थ्यांच्या शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक प्रगतीतील अडथळे, त्याची कारणे, निदान, उपचार मार्गदर्शन आणि समुपदेशनद्वारा होवू शकते. मानव एक अमूल्य संसाधन आहे. या संसाधनाची वाढ, विकास संवेदनशील आणि जाणीवपूर्वक रीतीने होण्याची गरज आहे. शिक्षक प्रशिक्षणात मार्गदर्शन आणि समुपदेशन या विषयाचा समावेश झालेला आहे. प्रत्येक विद्यार्थ्याचे व्यक्तिमत्व एकमेवद्वितीय असते. त्याचा समस्या व गरजा वेगवेगळ्या असतात. यात सर्व प्रकारचे दिव्यांग विद्यार्थीदेखील आहेत. या सर्वांना समजून घेणे, त्यांना त्यांच्या क्षमतेनुसार शिक्षणाची संधी प्रदान करणे, समावेशक शिक्षणाचे उद्दिष्ट्य आहे. वर्तमानकालीन सामान्यांच्या शाळेतच विशेष गरज असलेल्या बालकांना शिक्षण दिले जाणार आहे. कोणत्याही प्रकारची विशेष गरज असणारे बालक सर्वसामान्य शाळेत सामावून घेणे ही शाळा, शिक्षक, प्रशासक यांची जबाबदारी आहे. प्रस्तुत पुस्तकात वरील घटकांची विस्तृत माहिती देण्याचा प्रयत्न केलेला आहे.

Margadharshan, Samupdeshan & Samaveshak Shikshan

अनेक संशोधकांच्या मते वारंवार दिल्या जाणाऱ्या चाचण्या ह्या यशस्वी अध्यापनासाठी आणि त्याचबरोबर विद्यार्थी कितपत योग्य कृती करत आहेत यांसाठी उपयोगी पडतात. मानसशास्त्रातील चाचण्या आणि मापन यांच्या चळवळीमुळे ‌‘शैक्षणिक मापन आणि मूल्यमापन’ याला महत्त्व प्राप्त झाले. ‌‘शालेय शिक्षणातील मूल्यनिर्धारण आणि मूल्यमापन’ या विषयाचा बी.एड्. अभ्यासक्रमात समावेश केलेला आहे. या नवीन अभ्यासक्रमावर आधारित प्रस्तुत पुस्तकात मूल्यमापनाची संकल्पना आणि हेतू, मूल्यनिर्धारण आणि मूल्यमापन संबंध दृष्टिकोन, अध्ययनाचे मूल्यनिर्धारण, मूल्यमापनाची तंत्रे आणि साधने, शाळांमधील मूल्यनिर्धारणासाठी चाचण्या, शिक्षक निर्मित संपादन चाचणी, मूल्यनिर्धारणाचे नियोजन, संरचना, अंमलबजावणी आणि अहवाल, मूल्यनिर्धारण आणि मूल्यमापनातील सुधारणा या घटकांची सखोलपणे मांडणी करण्याचा प्रयत्न केलेला आहे. बी.एड्.चे प्रशिक्षणार्थी व प्राध्यापक यांना योग्य दिशा मिळावी या हेतूने सदर पुस्तकाची मांडणी करण्यात आली आहे.

Shaleya Shikshanatil Mulynirdharan Ani Mulyamapan